Les extrêmes se touchent, zeggen de Fransen. Uitersten raken elkaar. Dingen of mensen die tegenover elkaar lijken te staan, hebben iets gemeen. Bijvoorbeeld, luie mensen en ijverige mensen hebben allebei grote idealen. Alleen de eersten geloven dat ze die toch niet halen, de laatsten denken dat ze een heel eind kunnen komen. In het evangelie zien we ook twee extremen, twee uitersten: ‘Heer, wilt Gij dat wij vuur van de hemel afroepen om de Samaritanen te verdelgen’? Een fanatieke vraag. Aan de andere kant een vertwijfelde opmerking: ‘Ik zal U volgen, Heer, maar laat mij eerst afscheid nemen van mijn huisgenoten.’
Zowel fanatisme als twijfel houden ons af van de Heer Jezus. Wat wil de volwassen christen? Dat Christus door hem of haar heen werkt. Ruimte maken voor Hem die meer weet en kan en doet dan wij. Alles overhebben voor Christus heeft als doel dat Hij zijn verlossingwerk – met onze medewerking – kan voortzetten. De vurige vraag van de apostelen is eigenlijk komisch. Vuur van de hemel afroepen… Hoe kun je nou degenen verdelgen die je eigenlijk moet redden? Typisch een onverloste houding.
De twijfelaar die de Heer niet wil volgen is ook onverlost. Al is het een deugd om afscheid te nemen van je huisgenoten – daar zal de Heer niets op tegen hebben -, maar zodra zij belangrijker worden dan de Heer blijken we vertwijfeld te zijn. Wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen. Omdat God het hoogste is, verdient Hij de eerste plaats. En daaruit vloeit het andere voort.
Geestelijk leven, broeders en zusters, is eigenlijk: steeds minder zelf doen en meer ruimte laten voor de Heer, om zijn werk te doen. Zoals Johannes de Doper zei: ‘Hij moet groter worden en ik kleiner.’ In de praktijk betekent dat dat we meer tijd maken voor gebed. Dan worden we niet fanatiek, maar vurig. En niet vertwijfeld, maar verstandig.
Twee woorden nog van Paulus tot besluit, die goed aansluiten bij wat we hebben overwogen: ‘Bemin uw naaste als uzelf. Als ge elkaar blijft bijten en klauwen, vrees ik dat ge elkaar op de duur zult verslinden.’ Iemand die fanatiek is, bijt en klauwt. Iemand die twijfelt, die bemint ook niet ten volle. De leerling van de Heer, die bemint. Heer, help ons U te beminnen boven alles en onze naaste als onszelf. Dan zullen wij gelukkig zijn. Amen.
