De spitsvondigheid is een vijand van het geloof. Waar het geloof een heldere en positieve visie geeft op het leven, wringt de spitsvondige zich in allerlei bochten om maar geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen. Hij praat zich overal uit en wordt alsmaar ongeloviger.
Er is een verband tussen spitsvondigheid en de dood, zoals er ook een verband is tussen het geloof en het leven. We zagen het al in de paradijstuin, waar de eerste mens werd verleid door spitsvondigheid. Die bracht niet het leven maar de dood.
We zien het ook in de eerste lezing. De spitsvondige koning Antiochus probeerde de joden met allerlei listen te verleiden tot geloofsafval. Dat lukt niet bij iedereen. De Makkabeeën hielden stand in het geloof. Zij behielden daarmee ook de liefde voor het leven. Antiochus zaaide dood en verderf. Tegen hem zei de vierde van zeven broers: ‘Voor u zal er geen verrijzenis tot een nieuw leven zijn!’ Ongeloof leidt tot de dood. Geloof tot het leven.
Ook in het evangelie komt Jezus op voor het leven, tegen de spitsvondigheid van de Sadduceeën in. Hij zegt: ‘God is geen God van doden maar van levenden.’ Wie de verrijzenis loochent, komt vroeg of laat tot afkeer voor het leven. Daarom is het zo belangrijk dat wij christenen opkomen voor de waarde van het leven.
Deze week is de Week van het Leven. Het is geen vrolijke week waarin we doen alsof het leven rozengeur en maneschijn is. Het leven kan zwaar zijn. Toch is het leven niet iets wat we mogen afwijzen. Het is een voorbereiding op het eeuwig leven. Zo ziet Christus het en zo zien wij het als zijn leerlingen ook.
Als de dood structureel ingeroepen wordt als een oplossing voor de moeilijkheden van het leven, dan is er sprake van een ‘cultuur van de dood’. We geven toe dat we het als mensen niet redden om het leven te leven zoals het bedoeld is, maar we willen ook geen Redder die ons helpt om opnieuw tot liefde voor het leven te komen.
Het doden van een ongeboren kind, dat zichzelf niet kan verweren, zien we in bepaalde situaties zelfs als iets goeds. Beter geen leven dan een moeilijk leven, vinden we. Hiermee sluiten we de weg af naar de Schepper, die het leven heeft gegeven. En zo ontstaat ‘doodzonde’; de weigering om de genade toe te laten in ons leven, opdat we onze moeilijkheden kunnen overwinnen. Het is tijd voor een nieuw begin. Tijd voor geloof. Tijd voor nieuw leven. Christus maakt het mogelijk. Laten wij niet spitsvondig zijn, maar geloven. Amen.
