Het ontbreekt ons niet aan zorgvuldige onderzoeken, broeders en zusters. Hoe minder gezond verstand des te meer onderzoeken, zo lijk het wel. Wat gewone mensen op hun klompen aanvoelen, willen geleerden graag in cijfers terugzien. En dat wordt dan een mooi verslag, met een kaftje en een presentatie. ‘Zo, nu weten we het.’
Zo, nu weten we het. Dat was niet wat de Wijzen uit het Oosten bezielde. Zij wisten het niet. Zij gingen op zoek. Dat lieten ze niet aan anderen over. Ze gingen zelf op reis. Dat is een verschil met Herodes. Die ging niet zelf naar Bethlehem. Hij vroeg aan de wijzen ‘een zorgvuldig onderzoek in te stellen naar het kind’. Ook hier weer, een ‘zorgvuldig onderzoek’. Zonder persoonlijke betrokkenheid. Eerder om de eigen onzekerheid te maskeren.
Herodes had zijn macht namelijk niet te danken aan de davidische koningslijn, voor een vrij en welvarend Israël. Herodes was een marionet van de Romeinen. Daar was onvrede over onder het volk. Als er dan een bericht komt over een nieuwe koning – uit de Davidsstad – dan begrijpt u de onrust. Paniek in de tent.
De Wijzen staan daar compleet buiten. Ze hebben geen belangen. Ze willen alleen de pasgeboren koning eren met geschenken. Geen afstandelijk onderzoek instellen, maar zelf op de knieën vallen. Niet denken ‘zo, nu weten we het’, maar de verrassingen van God naar waarde schatten.
Ofschoon er altijd een spanningsveld is tussen wijsheid en politiek, vanwege de corrumperende invloed van macht aan de ene kant en de onmisbaarheid van openbaar bestuur aan de andere kant, stellen de Wijzen aan hedendaagse bestuurders de vraag: ben je bereid om, bij de keuzes die je moet maken, zelf op onderzoek uit te gaan? Kom je ondanks de Herodessen van deze tijd bij de kern van de zaak? Of word je zelf als een Herodes; afstandelijk, ogenschijnlijk lief en aardig, maar van binnen berekenend of zelfs wreed?
Wij kunnen hierbij helpen. Een volk krijgt de leiders die het verdient, zegt een spreekwoord. In de mate dat wij zelf passie ontwikkelen voor het goede, het ware en het schone en daarvoor op durven komen, niet afstandelijk maar persoonlijk, wordt het voor leidinggevenden makkelijker om verbonden te sluiten die niet op behoud van macht zijn gebaseerd maar op welzijn. Het zal een verlichting geven in 2025. Samen kunnen wij, net als de Wijzen die ook samen op reis gingen, veel goede dingen tot stand brengen. En de mensen die denken ‘wij weten het al’, laten we daar niet teveel tijd aan verliezen. Amen.
Voorbede:
Voor onze paus en alle bisschoppen, dat zij zich verheugen over de wijsheid van Christus en daarvan getuigen. Laat ons bidden.
Voor onze politici in Nederland, dat zij het goede versterken en het kwade terugdringen, vanuit persoonlijke betrokkenheid. Laat ons bidden.
Voor wetenschappers en onderzoekers, dat zij onbevangen de waarheid mogen zoeken en vrijmoedig meedelen wat zij vinden. Laat ons bidden.
Voor hen die slachtoffer werden van de hoogmoed van anderen, dat zij toenemen in wijsheid en weerbaarheid. Laat ons bidden.
Voor de intenties van onze gemeenschap, voor de dopelingen en onze dierbare overledenen, dat de glorie van de Heer over hen mag schijnen. Laat ons bidden.
