Bemint uw vijanden… Is dat niet het Stockholmsyndroom, waarbij slachtoffers positieve gevoelens ontwikkelen voor de daders? Neen, Jezus heeft het niet over de werking van ons brein dat ons in de overlevingsstand zet. Jezus heeft het over een keuze. Een keuze om lief te hebben, waar haat voor de hand ligt.
Het is goed om op te merken dat het hier gaat om twee gelijkwaardige personen. Het gaat niet om kwetsbare mensen of kinderen. Die mogen we helpen om weerbaarder te worden, met handen en voeten. Mensen die in hun leven misbruik hebben ervaren, fysiek of emotioneel, hoeven zich niet te schamen voor hun trauma’s. Als Jezus een psycholoog was, had Hij alle tijd genomen om naar hun verhalen te luisteren en hen geholpen om weer tot innerlijk kracht en vertrouwen te komen.
Waar het om gaat is om de spiraal van geweld. Als we alleen maar met gelijke munt betalen, blijft het kwaad voortbestaan. Het kwade kan alleen overwonnen worden door het goede. Alles wat zelf ook het kwade toelaat, houdt het kwade in stand. Het helpt om te begrijpen dat Christus leefde in het volledige vertrouwen op zijn Vader. En dat vertrouwen wil Hij ook overbrengen op zijn leerlingen, op ons. Wat God mij geeft is genoeg om van te leven. Als dat besef overheerst in onze gedachten en gevoelens, zijn wij niet verloren als iemand ons slaat. Want God slaat ons nooit. En we zijn niet alles kwijt als we onze kleren verliezen. God maakte al kleren voor Adam en Eva. En als we niet terugkrijgen wat we aan anderen geleend hebben, dan is er nog geen man overboord. Het is maar geld.
Wij hebben allemaal primaire reacties, zoals boosheid en wraakgevoelens. Primaire reacties kunnen we moeilijk weerstaan. Wie wil doen wat Jezus zei zonder een intens gebedsleven te hebben, die komt in een ziekenhuis terecht of een kliniek. We moeten daarom niet zeggen: Wat Jezus vraagt is onmenselijk. Neen, we moeten meer bidden om het op te kunnen brengen. En gaandeweg zullen zelfs onze primaire reacties een andere richting krijgen.
Ik moet denken aan Johannes Kenti, een Poolse priester die een paar keer te voet naar Rome is gepelgrimeerd. Toen hij onderweg beroofd werd, raakte hij alles kwijt. De dieven gingen er vandoor. Johannes realiseerde zich dat hij nog wat zilverstukken in zijn manchet had genaaid. Hij riep de dieven terug en zei dat ze die vergeten waren. De mannen werden overweldigd door zoveel goedheid en bekeerden zich. Dat is een mooi voorbeeld. In dit geval was het een priester, maar het had ook een juf of een monteur of een advocaat kunnen zijn. Wie de angst verliest dat God niet voor hem zorgt, wordt een ander mens.
Voorbede:
Voor paus Franciscus die ernstig ziek is, om heil en genezing op voorspraak van Sint Petrus. Laat ons bidden.
Voor de politieke leiders, dat zij wraak en vergelding overwinnen door daden van wijsheid en rechtvaardigheid. Laat ons bidden.
Voor onze communicanten, dat zij met hun ouders groeien in liefde voor God en voor de mensen. Laat ons bidden.
Voor hen die lijden onder de hardheid van anderen, dat zij de kracht van het gebed mogen ervaren. Laat ons bidden.
Voor onze persoonlijke intenties, voor de dopelingen en onze dierbare overledenen, dat zij het beeld van de hemelse mens mogen dragen. Laat ons bidden.
